Với những người lần đầu làm mẹ, việc chăm con, nhất là với trẻ sơ sinh còn nhiều bỡ ngỡ và vụng về. Bé mới tiếp xúc với môi trường bên ngoài cơ thể mẹ sẽ có nhiều bỡ ngỡ, bé phải dần thích nghi với việc hô hấp, ăn uống độc lập, chống chọi với thời tiết nóng lạnh bên ngoài. Để bảo vệ sức khỏe của trẻ và đảm bảo trẻ phát triển khỏe mạnh, việc chăm sóc trẻ sơ sinh đúng cách là vô cùng quan trọng.
1. Chăm sóc trẻ sơ sinh 7 ngày đầu đời
7 ngày đầu đời là giai đoạn vô cùng quan trọng đối với trẻ sơ sinh, nếu không chăm sóc trẻ sơ sinh đúng cách trong giai đoạn này, nguy cơ tử vong của bé rất cao. Tỷ lệ tử vong ở trẻ em trong thời gian này khá cao, khoảng 50% do không được chăm sóc.
1.1. Giữ ấm cho trẻ sơ sinh
Trong giai đoạn này, các dây thần kinh não bộ của bé sẽ bị ức chế nên bé sẽ ngủ rất nhiều và chỉ thức dậy khi đói hoặc tã ướt. Đối với trẻ sơ sinh dưới 1 tháng tuổi, điều quan trọng nhất là giữ ấm. Nếu bé bị cảm lạnh, có thể bé đang bị vi khuẩn gây bệnh tấn công.
Nếu không có vấn đề gì, hãy để trẻ nằm cùng mẹ, để trẻ nhờ hơi ấm của mẹ mà giữ ấm, đồng thời quan sát trẻ mọi lúc, nếu có trường hợp khẩn cấp thì xử lý kịp thời.
1.2. Thường xuyên cho bé bú khi đói
Khi xa môi trường ấm áp, giàu dinh dưỡng trong bụng mẹ, bé rất dễ cảm thấy đói và lạnh vì bé cần nhiều năng lượng để đối phó với thế giới bên ngoài. Cha mẹ cần lưu ý, trẻ sơ sinh có nhu cầu bú rất cao nên mẹ cần chào đón trẻ ngay sau khi chào đời.
Sau đó là đáp ứng nhu cầu bú sữa bất kì lúc nào bé muốn ăn chứ không phải đúng giờ mới cho ăn được.
1.3.Tầm quan trọng của sữa non đối với sự phát triển của bé
Trong 7 ngày đầu tiên sau khi sinh, sữa mẹ chứa IgA gấp hàng nghìn lần so với sữa thông thường. 1cm3 sữa non có tới 4.000 bạch cầu, uống sữa non sẽ giúp trẻ có sức đề kháng tốt và loại bỏ vi khuẩn có hại trong đường ruột.
Trẻ được bú sữa non ngay sau khi sinh có tỷ lệ mắc bệnh viêm phổi và tiêu chảy thấp hơn nhiều so với trẻ không được bú mẹ. Vì vậy, mẹ không nên bỏ đi sữa non mà nên tận dụng triệt để lượng sữa non này cho bé.
1.4.Một số biểu hiện sinh lý bình thường của trẻ sơ sinh
Bé dưới 1 tháng tuổi thường có các biểu hiện như đi ngoài phân su, phân thường có màu xanh đậm, không có vị hoặc dính…Tuy nhiên, nếu quá 2 ngày bé không đi cầu, có sụt cân. , vàng da, sặc sữa. Nếu có các biểu hiện bất thường như tím tái, khó thở, quấy khóc, cứng hàm hoặc lừ đừ, cha mẹ nên đưa bé đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám.
Một số trường hợp bé có khối u huyết thanh trên đầu, cha mẹ không nên chọc hút để tránh nhiễm trùng nguy hiểm. Trong trường hợp này, bạn chỉ cần theo dõi và làm theo hướng dẫn của bác sĩ.
Một số trẻ nhẹ cân, sinh non nhưng nếu không có gì bất thường thì có thể xuất viện sau vài ngày. Khi đưa trẻ về nhà cần chăm sóc và theo dõi cẩn thận, khi có dấu hiệu bất thường cần đưa trẻ đi khám càng sớm càng tốt.
2. Chăm sóc trẻ sơ sinh dưới 1 tháng tuổi
Trong 28 ngày đầu tiên, bé đang trong thời kỳ sơ sinh, nếu cha mẹ chăm sóc đúng cách sẽ giảm thiểu nguy cơ cho bé. Cha mẹ hay đọc và tham khảo những cách chăm sóc trẻ sơ sinh dưới 1 tháng dưới đây để chăm sóc con đúng cách nhé.
2.1. Chăm sóc trẻ sơ sinh trong thời kỳ bú mẹ
Phản ứng của trẻ sơ sinh còn rất non nớt, nếu không có sự hỗ trợ của mẹ, bé rất dễ bị trớ hoặc nôn trớ, rất nguy hiểm. Để khắc phục, mẹ cần thực hiện đúng các thao tác khi cho con bú, sau khi ăn xong nên bế bé thẳng đứng và đỡ hai tay sau lưng để bé không bị sặc.
Đầu bé hơi cao hoặc nằm nghiêng khi ngủ để tránh ngạt thở. Không bao giờ đặt bé nằm sấp vì bé có thể bị nghẹn.
2.2. Chăm sóc trẻ sơ sinh khi tắm
Trước khi tắm cần chuẩn bị đầy đủ khăn, bỉm, quần áo, nước tắm, thuốc nhỏ mắt, mũi… đảm bảo trẻ được ủ ấm ngay sau khi tắm. Nơi tắm cũng phải đảm bảo kín gió, không được tự ý tắm trẻ bằng các loại lá. Nếu trời lạnh, không cần tắm cho bé hàng ngày.
Rốn là bộ phận rất dễ bị tổn thương của bé nên cha mẹ cần chăm sóc rốn cho bé hàng ngày. Sau khi tắm, chỉ cần rửa rốn bằng nước muối sinh lý và lau khô. Muốn rốn trẻ nhanh rụng thì cần để rốn thông thoáng, không bôi hoặc dùng hóa chất để vệ sinh rốn trẻ.
2.3. Quấn tã và đội mũ cho bé
Không nên quấn tã quá chặt sẽ khiến bé cảm thấy nóng bức, khó chịu và riêng tư. Quấn bé quá chặt sẽ khiến khớp hông của bé phải duỗi thẳng về phía trước và ảnh hưởng đến sự phát triển sau này của chân.
Ngay cả khi thời tiết lạnh, cha mẹ cũng không nên đội mũ cho con cả ngày. Trẻ sơ sinh thường bị mất nhiệt qua da đầu và việc đội mũ quá thường xuyên có thể khiến trẻ bị nóng, ngứa và khó chịu. Nếu trời nóng, bạn chỉ cần đội một chiếc mũ lên thóp của bé khi bạn ngủ hoặc ra ngoài vào ban đêm.
2.4. Chăm sóc da, mắt, mũi, lưỡi
Các giác quan của bé còn non nớt và cần được bảo vệ, chăm sóc cẩn thận. Cần lưu ý rằng:
– Tránh em bé tránh xa mỹ phẩm và xà phòng
– Thay tã ngay khi bé bị ướt.
– Sử dụng các sản phẩm dịu nhẹ cho bé để tránh da bé bị mẩn đỏ do bị kích ứng khi đi đại, tiể tiện
– Giữ cho làn da trẻ với độ ẩm thích hợp.
– Không để mắt trẻ tiếp xúc với hóa chất, nếu trẻ chảy nước mắt, xuất hiện gỉ mắt thì chỉ cần rửa bằng nước muối sinh lý.
– Dùng khăn sạch riêng để lau mặt cho bé.
– Vệ sinh mũi, lưỡi… bằng nước muối sinh lý hàng ngày.
Chăm sóc trẻ sơ sinh có thể rất khó khăn và bối rối đối với nhiều gia đình lần đầu. Chăm sóc trẻ từ nhỏ có thể ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển sau này của trẻ. Tuy nhiên Thangreview cho rằng cha mẹ và những người thân yêu của họ phải học cách chăm sóc con cái thật tốt.
Hy vọng qua bài viết này các bà mẹ sẽ trang bị được thêm kiến thức để khoẻ bỡ ngỡ khi lần đầu làm mẹ. Luôn theo dõi chuyên mục Mẹ và bé trên Thangreview.com để cập nhật thông tin mới nhất nhé
Bài viết liên quan: Tổng hợp kinh nghiệm chăm sóc bà mẹ sau sinh